Od lat dane statystyczne pokazują, że ponad 50% wszystkich wypadków przy pracach w gospodarstwach rolnych to upadki osób, do których dochodziło najczęściej w obrębie podwórza i obejścia. W 2023 roku na terenie działania PT KRUS w Świdnicy odnotowano aż 11 wypadków związanych z upadkiem osób.
Pora jesienno-zimowa zwykle kojarzy się z okresem mniej intensywnej pracy w gospodarstwach rolnych oraz czasem na zasłużony odpoczynek rolników po wytężonej pracy w polu w czasie żniw i zbiorów. - Pracy jest dużo mniej, szczególnie w gospodarstwach o roślinnym profilu produkcji, ale konieczność utrzymania siedliska w dobrym stanie sprawia, że zawsze jest coś do zrobienia. Nie można również zapominać, że w tym okresie rolnicy przygotowują się do kolejnego sezonu, m.in. wykonują remonty budynków gospodarczych, konserwację maszyn i urządzeń rolniczych, a także infrastruktury siedliska. Jesienią i zimą zwiększa się liczba upadków osób. Spowodowane jest to m.in. mniejszą ilością światła dziennego w ciągu doby, występującymi o tej porze roku opadami deszczu i śniegu, a także spadkiem temperatury powietrza poniżej 0°C. Nawierzchnie obejść stają się śliskie, co jest szczególnie niebezpieczne, gdy rolnicy poruszają się po nieoświetlonych ciągach komunikacyjnych i w niewłaściwym obuwiu. W takich sytuacjach często dochodzi do poślizgnięć i upadków, których konsekwencjami mogą być bolesne stłuczenia, otarcia, rozcięcia, zwichnięcia lub złamania kończyn, skręcenia stawów, a nawet urazy kręgosłupa lub głowy. Upadki te powodują długotrwałą niezdolność do pracy, niepełnosprawność, a czasem nawet śmierć poszkodowanego. Z wieloletnich obserwacji KRUS wynika, że większości z nich można w prosty sposób uniknąć. Wystarczy, by rolnik podjął odpowiednie działania prewencyjne, zgodnie z hasłem kampanii na rzecz zapobiegania upadkom osób w gospodarstwach rolnych, tj. „Rola rolnika, by upadku unikał” – informuje Lucyna Jabłonka, samodzielny inspektor w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, placówce terenowej w Świdnicy.
Podczas spotkania w Czechach zwrócono szczególną uwagę rolników na to, aby w okresie jesienno-zimowym zadbać o:
stan ciągów komunikacyjnych w obejściu, m.in. o ich stan techniczny, czystość, odśnieżanie i usuwanie z nich zbędnych przedmiotów, a także niwelowanie nierówności na powierzchni podwórzy;
sprawdzanie po nocnych przymrozkach stanu schodów do domu i budynków inwentarskich, a także drabin i podestów, gdyż mogą być oblodzone;
likwidowanie na bieżąco śliskości nawierzchni ciągów komunikacyjnych poprzez usuwanie śniegu, posypywanie piaskiem lub solą oblodzonej warstwy;
zadbanie o właściwe odprowadzenie wód opadowych i odpowiednie oświetlenie podwórzy;
używanie odpowiedniego do panujących warunków atmosferycznych i planowanej pracy obuwia; ważne, aby było usztywnione w kostce i dobrze przylegało do stopy, posiadało antypoślizgową, protektorowaną podeszwę i wzmocnione noski.
Poprawa bezpieczeństwa pracy w gospodarstwie rolnym nie zawsze wiąże się z koniecznością angażowania dużych środków finansowych. Bardzo często wystarczy świadomość zagrożeń występujących w gospodarstwie oraz konsekwentne ich eliminowanie.
Szkolenia oraz publikacje promujące bezpieczne praktyki pracy w rolnictwie dostępne są na stronie internetowej kasy www.gov.pl/krus