Seminarium Miejsca Pamięci to cykliczna impreza, która przeznaczona jest dla zawodowych i społecznych współpracowników miejsc pamięci lub muzeów z krajów Wschodniej i Zachodniej Europy oraz osób, które w swoich projektach, czy też pracy w szkołach i na wyższych uczelniach zajmują się historią dyktatur XX wieku w Europie, jak również innych form totalitarnej dyktatury oraz opozycji wobec niej. Ideą seminarium jest stworzenie forum dla wymiany doświadczeń na poziomie ogólnoeuropejskim przez przedstawicieli różnych instytucji, którzy w swojej pracy poświęcają się edukacji historycznej z jednej strony z zachowaniem pamięci z drugiej strony.
- W tym roku skupiliśmy się na ruchach oporu - powiedział Dominik Kretschamann, kierownik Miejsca Pamięci Fundacji „Krzyżowa”. - Opozycja i ruch oporu należą do znaczących miejsc w historii każdego kraju. Ukazywanie aktów oporu powinno dokumentować siłę oraz suwerenność narodu oraz funkcjonować jako dowód odwagi dojrzałego społeczeństwa, które broniło się przed samowolą, obcym panowaniem czy niesprawiedliwością. Miejsca pamięci, które informują o zbrodniach przeciwko ludzkości i przypominają o ofiarach przeszłości, zdają się potrzebować okazywać opór jako istotny element przeciwstawny używanym mechanizmom przemocy i bezprawia.
Seminarium trwało przez kilka dni i zakończyło się 15 marca. Program przewidywał wiele dyskusji i przestrzeni na zadawanie i poszukiwanie odpowiedzi na takie pytania jak: jaką rolę odgrywa w poszczególnych krajach Europy pamięć o opozycji i ruchach oporu wobec dyktaur, niewoli, okupacji i jak się zmienia ta narracja? Czy muzea i Miejsca Pamięci przedstawiają narodowe mity czy próbują naszkicować krytyczny obraz, który przeciwstawia się narodowej opowieści? W jaki sposób przedstawia się takie tematy jak kolaboracja, czy bierne uczestnictwo? Czy poruszanie takich tematów jak ruch oporu i opozycja może pomóc ukazać jeszcze wyraźniej niejednoznaczność i rozpad dyktatorskich systemów? W jaki sposób oraz w jakim stopniu ta tematyka prezentowana jest w miejscach pamięci?
Organizacja Seminarium: Miejsce Pamięci Fundacji „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego, Akademia Ewangelicka w Berlinie, Fundacja Badań nad Dyktaturą we współpracy z Europejską Siecią „Pamięć i Solidarność” i Centrum Pamięci Ruchu Oporu, Berlin.
