Oto treść pisma, jakie Ruch Palikota złożył w Urzędzie Miasta w Świdnicy:
Ruch Palikota Świdnica, 16 maja 2012r.
Okręg Wałbrzyski
58-300 Wałbrzych
Pl. Tuwima 1/11
Adam Kołodziej
Przewodniczący Ruchu Palikota
W okręgu wałbrzyskim.
Rada Miejska Miasta Świdnicy
Ul. Armii Krajowej 49
58 – 100 Świdnica
Wniosek:
W oparciu o art. 101 ust. 1. ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (DZ.U. z 2001r. nr. 142 poz. 1591 z późn. zm.), w imieniu swoim, wnioskuję o uchylenie Uchwały Nr IX/85/11 Rady Miejskiej Świdnicy z dnia 17 czerwca 2011r. w sprawie ustanowienia Jana Pawła II Patronem Miasta Świdnicy. Oceniam, bowiem tę uchwałę, jako niekonstytucyjną (w sensie przekroczenia kompetencji przez Radę Miejską) i godzącą w interes prawny mieszkańców Świdnicy niebędących wyznawcami religii katolickiej. Jeśli Europejski Trybunał orzekł, że krzyże w salach szkolnych mogą naruszać wolność sumienia, to tyczy się to także patronatu, podjętego przez organ samorządu terytorialnego w formie uchwały powszechnie obowiązującej.
Uzasadnienie:
W mojej ocenie, Rada Miejska Świdnicy nie posiadała kompetencji do podjęcia przedmiotowej uchwały, a utwierdziła mnie w tej ocenie decyzja wojewody dolnośląskiego, w rozstrzygnięciu nadzorczym z dnia 1 marca 2010r., uchylającym podobną uchwałę radnych z Dusznik Zdroju. Tak jak w owym rozstrzygnięciu wojewody, tak i w naszym wniosku uzasadnienie jest następujące:
Zgodnie z art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, organy władzy publicznej, do której zalicza się również organy jednostek samorządu terytorialnego, działają na podstawie i w granicach prawa. O ile jednak jednostka ma swobodę działania zgodnie z zasadą, że co nie jest wyraźnie zabronione przez prawo to jest dozwolone, o tyle organy władzy publicznej mogą działać tylko w takim zakresie, w jakim prawo je do tego upoważnia. Obywatel może zawsze domagać się podstawy prawnej, na jakiej organ podjął konkretną działalność, zatem każde działanie organu władzy publicznej musi znajdować uzasadnienie w przepisie aktu prawnego wyższego rzędu. Ponadto akty prawa stanowione przez organy jednostek samorządu terytorialnego powinny regulować tylko te kwestie, które wynikają z normy kompetencyjnej.
Ustawodawca, mocą art. 18 ust. 1. ustawy o samorządzie gminnym postanowił, że do właściwości rady gminy należą wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania gminy, o ile ustawy nie stanowią inaczej. Jest to swoiste domniemanie właściwości rady gminy. Przepis ten ustala zakres i przedmiot stanowionych kompetencji rady gminy, ale nie oznacza on, że organ może działać wyłącznie na podstawie domniemania kompetencji, bowiem regulacja art. 7. Konstytucji wyraźnie wskazuje na obowiązek działania w granicach określonych konkretnymi normami zawartymi w aktach normatywnych wyższego rzędu. Wynika z tego, że brak upoważnienia ustawodawcy do podjęcia przez radę gminy jakiegoś działania lub milczenie ustawodawcy w danej sprawie, nie daje radzie gminy podstawy do podjęcia uchwały w tej sprawie.
Akt tego rodzaju nie mieści się też w zakresie „zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty” (zadania własne gminy z art. 7 ustawy o samorządzie gminnym. Nawet, jeśli będą to (domniemane) potrzeby większości mieszkańców (katolicy). Bowiem potrzeb niektórych tylko mieszkańców gminy nie należy utożsamiać ze zbiorowymi potrzebami wspólnoty samorządowej.
Dodatkowo należy wziąć pod uwagę fakt, że zgodnie z art. 8 ust. 2 Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzeczypospolitą Polską, organizowanie kultu publicznego należy do władz kościelnych. Ustanowienie patrona Miasta związane jest z kwestiami religijnymi, a nie prawnymi. Samo ustanowienie patrona, określane przez władze kościelne mianem ustanowienia Patrona u Boga, należy do kompetencji Kongresu Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów przy Stolicy Apostolskiej. Nie kwestionowałbym, zatem ustanawiania takich czy innych patronów przez instytucje kościelne. Problemem jest jedynie dokonywanie czy sankcjonowanie tych wyborów przez władze świeckie.
Konkluzja:
Powołanie się przez Radę Miejską Świdnicy w Uchwale Nr IX/85/11 na art. 18 ust. 1. ustawy o samorządzie gminnym, nie może zostać uznane za podstawę prawną do jej podjęcia. Brak, bowiem przepisu dającego Radzie miejskiej kompetencje do podjęcia uchwały o ustanowieniu Patrona Miasta. Brak podstawy prawnej do podjęcia uchwały danej treści oceniany zawsze być musi w kategorii istotnego naruszenia prawa i skutkować stwierdzeniem nieważności takiej uchwały.
Adam Kołodziej
Przewodniczący Ruchu Palikota w wałbrzyskim okręgu wyborczym
